HomeDatabankenMaten en gewichten

De oude Nederlandse maten en gewichten

beginletter plaats: A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W | Y | Z |

provincie: Groningen | Friesland | Drente | Overijssel | Gelderland | Utrecht | Noord-Holland | Zuid-Holland | Zeeland | Noord-Brabant | Limburg | Flevoland | onbekend |

type: botergewicht | botermaat | droge waar | garenmaat | gewicht | graanmaat | inhoudsmaat | lengtemaat | natte waar | oliemaat | ruimtemaat | turfmaat | veenmaat | vlaktemaat | zoutmaat |


Alkmaar (Kennemerland, Noord-Holland)

gewicht lichtgewicht pond 468,6 g
gewicht overigens: zie Amsterdam
lengtemaat el 0,691 m
lengtemaat 1 roede = 12 voet roede 3,35 m
lengtemaat voet 0,279 m Nipper, p. 328: 1voet = 12 duim, maar de verwijzing naar Verhoeff klopt niet.
vlaktemaat 1 morgen = 600 vierkante roede morgen 0,67 ha
vlaktemaat vierkante roede 11,22 m2
ca. 1800 was de voet nagenoeg gelijk aan de Amsterdamse; ook de Hondsbosse maten waren in gebruik
ruimtemaat 6 Amsterdamse voet bij 6 Amsterdamse voet vaam 2,9 m2
droge waar aardappels; 1 ton = 8 mandje ton 166,4 l
droge waar aardappels; 1 mandje = 8 metje mandje 20,8 l
droge waar aardappels metje 2,6 l
droge waar fruit; 1 ton = 4 mand ton 108 l
droge waar fruit; 1 mand = 8 metje mand 27 l
droge waar fruit metje 3,3 l
graanmaat 1 zak = 2 achel zak 83,6 l
graanmaat Dit is de oorspronkelijke Alkmaarse maat; ca. 1800 was de graanmaat vermoedelijk gelijk aan de Amsterdamse: Van Swinden geeft voor het achel = 27,76 l, hetgeen exact gelijk is aan het Amsterdams schepel voor de detailhandel. achel 41,8 l
graanmaat 1 zak = 2 achel. anno 1572 zak 76,6 l
graanmaat anno 1572 achel 38,3 l
graanmaat 1 zak = 2 achel. Andere opgave uit de 16e eeuw zak 82 l
graanmaat Andere opgave uit de 16e eeuw achel 41 l
graanmaat andere opgave uit de 16e eeuw haver achel 36,9 l
droge waar kalk: 1 zak = 2 achel zak
droge waar steenkool: 1 hoed = 28 achel hoed
zoutmaat zout: 1 zak = 32 metjes zak
oliemaat baleinolie: 1 kwartton = 12 steekan kwartton
natte waar bier: 1 ton = 46 stoop ton
natte waar wijn, azijn, jenever; 1 anker = 56 pint anker 39,2 l
natte waar pint 0,7 l
natte waar melk; 1 mengel = 2 sleepje mengel 1,8 l
natte waar melk sleepje 0,9 l
oliemaat olijfolie; 1 pond = 12 ons pond 0,5 l
oliemaat olijfolie ons 0,04 l
oliemaat raapolie: een maat van 2 pint pint 0,7 l
oliemaat zaadolie; 1 pot = 4 pond pot 2,75 l Nipper, p. 328
oliemaat zaadolie pond 0,695 l
botergewicht (indien Amsterdams gewicht) kop 617,5 g
botergewicht (Zijpe, Hazepolder) kop 646 g
botergewicht (indien Amsterdams gewicht) ton 158 kg